Bağ dokuların ve pelvik kasların zayıflaması ve artık rahme yeterli desteğin sağlanamaması sonucu gündeme gelebilen rahim sarkması kadınların günlük yaşantısını, cinselliğini ve genel sağlığını etkileyen bir durumdur. Genellikle ileri safhalara geldiğinde dile getirilen bir durum olsa da rahim sarkmasına erken müdahale edilebildiğinde hem tedavi seçenekleri daha az minimal invaziv olabilir hem de hastanın hayat kalitesi belirgin ölçüde düşmeden soruna çözüm üretilebilir. Bu yazımda hem rahim sarkmasına hem de estetik rahim sarkması ameliyatına değineceğim.
Rahim sarkması, en basit şekilde rahmin bulunduğu konumdan aşağı doğru sarkması olarak tanımlanabilir. Rahmin ne kadar aşağı doğru sarktığı durumun ciddiyetini, yol açtığı belirtileri ve tedavi şekillerini değişikliğe uğratır.
Hafif ölçüde rahim sarkmaları belirgin semptomlara yol açmayabilir. Sarkma derecesi orta ve fazla olduğunda ise pelvik bölgede ağrı, vajinadan çıkıntı yapan doku, bağırsak hareketlerinde düzensizlik, vajinadan bir şey düşüyormuş hissi, idrar kaçırma ya da idrar tutamama gibi şikayetler kadınların hem günlük hem de cinsel hayatını etkileyebilir.
Rahim sarkması nedenleri de çeşitlilik göstermektedir. Gebelikler, zorlu doğumlar, iri bebek doğurmak, menopoz sonrası östrojen seviyesinin azalması, kronik kabızlık, kronik öksürük, tekrarlayıcı şekilde ağırlık kaldırmak, pelvik bölgeden ameliyat olmuş olmak, bağ dokulardaki genetik zayıflık gibi birçok farklı faktör rahim sarkmasına neden olabilir veya rahim sarkması oluşum riskini artırabilir.
Rahim sarkması tedavisi hasta özelinde planlanır. Minimal ölçüde bir sarkma söz konusuysa yaşam tarzı değişikliklerin yapılması ve pelvik taban kaslarının kuvvetlendirilmesi amacıyla Kegel egzersizlerine başlanması gerekli olabilir. Ek olarak kilo verilmesi ve kronik kabızlığın giderilmesi için tedbirlerin alınması gerekebilir. Bunlar haricinde Peser adı verilen kauçuk bir halka ile vajinanın iç kısmından doku desteği sağlanabilir. Tüm bu yöntemler cerrahi nitelik taşımayan ve hafif derecede rahim sarkmasına çözüm sunabilmesi muhtemel seçeneklerdir. Fakat bazı durumlarda cerrahi seçenekler tek tercih olarak gündeme gelebilir.
Estetik rahim sarkması ameliyatı vajina kanalının daraltılması yani vajinoplasti ve sarkan organların asılmasını kapsayan bir cerrahi niteliği taşır. Rahmin alınması tercih edilmediğinde rahim sarkmasının ve rahim sarkması nedeniyle yaşanan şikayetlerin giderilmesi amacıyla uygulanan estetik rahim sarkması ameliyatı kapalı yöntemle yapılır.
Laparoskopik olarak rahim sakrum adı verilen kemiğe asılır. Hastanın yaşadığı şikayetlere bağlı olarak bu cerrahiye Sisto-Rektosel onarımı da eklenebilmektedir. Rahim ameliyatı sonrası vajinal kubbede sarkma meydana geliyorsa vajinal kubbe de sakrum kemiğine yama ile asılabilir. Böylece pelvik organların doğru konumlandırılması sağlanabilir.
Estetik rahim sarkması ameliyatında vajinoplasti önemli bir aşama olarak değerlendirilir. Zorlu doğumlar, iri bebek doğurmak ve yaşın ilerlemesi gibi farklı nedenlerle vajinadaki genişlemenin giderildiği vajinoplasti en sık uygulanan genital estetik ameliyatlarından biridir. Operasyon sırasında genişleyen vajinal doku alınır, bölgedeki bağ dokular yapılandırılır ve vajina sıkılaştırılır. Bu açıdan yaklaşıldığında vajinoplastinin estetik olduğu kadar fonksiyonel özelliğe sahip, rekonstrüktif nitelik taşıyan bir cerrahi olduğu da net bir şekilde ifade edilebilir.
Estetik rahim sarkması ameliyatı sırasında hastaların ihtiyaçları ve beklentileri dikkate alınarak labioplasti ve kliteroplasti gibi cerrahilere de başvurulması mümkündür. Hastanın ihtiyaçları, genel sağlık durumu gibi değişkenler doğrultusunda planlanan kombine ameliyatlarla hem sağlık sorunları hem de cinsel yaşam kalitesini düşüren estetik kaygılar geride bırakılabilir.